نکوهش غیبت از دید شرع
یکىاز صریحترین آیات در نکوهش غیبت که آن را گناهى کبیره دانسته، این آیه از سوره حجرات است:
اى کسانى که ایمان آوردهاید! از بسیارى گمانها در حق یکدیگر بپرهیزید که برخى از گمانها گناه است و درباره یکدیگر تجسس نکنید و برخى از شما از دیگرى غیبت نکند. آیا هیچ یک ازشما دوست دارد گوشت برادر مرده اش را بخورد؟ البته از آن کراهت دارید.
یکى از راههاى شناخت بزرگ بودن گناه، مقایسه آن با دیگر گناهان بزرگ (معاصى کبیره) است. در این آیه، غیبت، با خوردن مردار مقایسه شده که از گناهان بزرگ به شمار مىرود. اگر مردار، گوشت گوسفند باشد، حرام است؛ چه رسد به این که گوشت انسان باشد و از آن مهمتر این که انسان با مرده، رابطه برادرى هم داشته باشد. از این مقایسه مىتوان دریافت که غیبت تا چه اندازه زشت و ناپسند است!
پیشواى یازدهم، حضرت عسکرى (ع) در این باره مىفرماید:
بدانید که غیبت شما از برادر مؤمنتان که از شیعیان اهل بیت است، از خوردن گوشت مرده حرامتر است.
از رسول خدا (ص) چنین روایت شده است:
به درستى که غیبت کردن از زنا بدتر است.
روشن است که زنا از گناهان بزرگ شمرده مىشود؛ پس غیبت هم که از آن بدتر است، گناه بزرگتر (معصیت کبیره) خواهد بود.
راه دیگر براى شناخت بزرگ بودن گناه، بیم و وعید الاهى به عذاب دردناک است. آن جا که خداوند، جزاى رفتار زشتى را عذاب دردناک معرفى کند، آن رفتار از گناهان بزرگ خواهد بود.
خداوند متعالى در قرآن کریم مىفرماید:
همانا براى کسانى که دوست دارند زشتى در بین کسانى که ایمان آورده اند شایع شود، عذاب دردناکى است.که مفسران، عبارت «ان تشیع الفاحشه» در آیه کریمه را به غیبت تفسیر کردهاند.
حضرت رضا (ع) از پدر بزرگوارش موسى بن جعفر (ع) نقل
مىکند که امام صادق (ع) فرمود:
خداوند خانهاى را که در آن گوشت وجود دارد، دشمن مىدارد.
به امام عرض کردند که ما گوشت را دوست داریم و خانه
هایمان از آن خالى نیست. حضرت فرمود:
خانه گوشت، خانهاى است که در آن گوشت مردم با غیبت، خورده مىشود.
در روایتى دیگر از حضرت آمده است که پیامبر اکرم
(ص) در شب معراج به آتش جهنم نظر افکند و دید گروهى مشغول خوردن مردار هستند. به
جبرئیل فرمود: اینها چه کسانى هستند؟
جبرئیل پاسخ داد: اینها کسانى هستند که گوشت مردم را مىخورند.
از آن جا که در قیامت، اعمال انسان تجسم مىیابد؛ اگر عمل، گناه و سیئه باشد، شکل حیوانات را به خود مىگیرد و اگر حسنه باشد، مفرح است و به شکل حوریه و غلمان درمىآید و صالحان در قیامت عمل خود را به شکل حورالعین در آغوش مىگیرند و اهل غیبت، در دوزخ مردارخوارند.
امیرمؤمنان على (ع) مىفرماید:
غیبت، خوراک سگهاى آتش است.
در روایت دیگرى با همین مضمون از پیامبراکرم (ص) آمده است:
از غیبت بپرهیزید، چرا که خورش سگهاى جهنم است.
